Self Voyage by Katarzyna Tarasiewicz - psychoterapia i ekopsychoterapia

A jeśli czasami, aby lepiej usłyszeć siebie, potrzebujemy wyjść na zewnątrz - do lasu, w góry, nad wodę? Tam, gdzie myśli cichną, a ciało zaczyna mówić własnym, prostym językiem. Właśnie tym jest dla mnie ekopsychoterapia - powrotem do kontaktu z naturą jako naturalną formą psychicznego wsparcia, odbudowy relacji z sobą samym i światem.

Czym jest ekopsychoterapia?

Ekopsychoterapia to forma terapii, która uwzględnia nasze głębokie powiązanie z przyrodą. Zakłada, że rozdzielenie człowieka od natury jest jednym z istotnych źródeł cierpienia psychicznego, a powrót do relacji z przyrodą może przynieść ulgę, równowagę i transformację. W praktyce może przybierać różne formy - od spacerów terapeutycznych w lesie, przez prowadzenie sesji w otwartej przestrzeni, po wykorzystywanie symboliki natury w pracy wewnętrznej.

Skąd się wzięła?

Korzenie ekopsychoterapii sięgają lat 90. XX wieku. Pojęcie ekopsychologii zostało zaproponowane przez Theodore’a Roszaka - był profesorem historii na California State University, gdzie zajmował się historią idei, kultury, psychologii i ekologii. Zauważył on, że problemy środowiskowe są ściśle związane z problemami psychicznymi współczesnych ludzi. W swojej książce „The Voice of the Earth” (1992) zaproponował ideę, że oddzielenie człowieka od natury ma głęboko destrukcyjny wpływ zarówno na psychikę jednostki, jak i na stan planety. Roszak twierdził, że kryzys ekologiczny i kryzys psychiczny są ze sobą powiązane. Stąd potrzebujemy nowej psychologii, która uzna, że ludzkie zdrowie psychiczne jest zależne od zdrowia planety, a powrót do relacji z naturą może mieć głęboki efekt terapeutyczny.

Wraz z rozwojem psychologii humanistycznej, transpersonalnej i systemowej, zaczęto dostrzegać jak ważna jest więź z naturą dla zdrowia psychicznego.

Z czasem pojawiły się konkretne podejścia terapeutyczne np. ecotherapy, nature-based therapy, czy wild therapy - które łączą klasyczne metody psychoterapeutyczne z bezpośrednim doświadczeniem natury.

Co mówią badania?

Coraz więcej badań potwierdza, że kontakt z przyrodą:

🌿 obniża poziom kortyzolu, czyli hormonu stresu (1)

🌿 reguluje tętno i ciśnienie krwi (1, 5, 6)

🌿 poprawia nastrój, zmniejsza objawy depresji i lęku (4)

🌿 zwiększa kreatywność i zdolność do rozwiązywania problemów (3)

🌿 wzmacnia poczucie sensu, więzi i przynależności (2)

Badania nad tzw. kąpielami leśnymi (shinrin-yoku) pokazują, że regularne przebywanie w lesie może działać podobnie jak niektóre formy medytacji - pogłębia uważność, redukuje napięcia i pozwala wyciszyć system nerwowy.

Dlaczego ekopsychoterapia działa?

Bo działa… organicznie. Zamiast tylko mówić o emocjach, zaczynamy je czuć - poprzez zapach mchu, dźwięk liści pod stopami, chłód powietrza na skórze. Natura nie ocenia, nie przerywa, nie pogania. Po prostu jest. W jej obecności zaczynamy oddychać głębiej - dosłownie i metaforycznie. To powrót do siebie - do ciała, do instynktu, do poczucia, że jesteśmy częścią większej całości.

Dla kogo?

Ekopsychoterapia może być szczególnie pomocna, jeśli:

🌾 Czujesz się odłączony od siebie lub świata

🌾 Cierpisz na chroniczny stres, lęk, wypalenie

🌾 Masz trudność w pracy z ciałem i emocjami

🌾 Szukasz kontaktu z czymś większym niż Ty sam/a

🌾 Tęsknisz za spokojem, ciszą i autentycznością

Ekopsychoterapia to powrót do źródła, do natury...

Bibliografia:

[1] Li, Q. (2009). Effect of forest bathing trips on human immune function. Environmental Health and Preventive Medicine, 15(1), 9–17. doi:10.1007/s12199-008-0068-3

[2] Mayer, F. S., & Frantz, C. M. (2004). The connectedness to nature scale: A measure of individuals’ feeling in community with nature. Journal of Environmental Psychology, 24(4), 503–515. doi:10.1016/j.jenvp.2004.10.001

[3] Atchley, R. A., Strayer, D. L., & Atchley, P. (2012). Creativity in the Wild: Improving Creative Reasoning through Immersion in Natural Settings. PLoS ONE, 7(12), e51474. doi:10.1371/journal.pone.0051474

[4] Bratman, G. N., Hamilton, J. P., Hahn, K. S., Daily, G. C., & Gross, J. J. (2015). Nature experience reduces rumination and subgenual prefrontal cortex activation. Proceedings of the National Academy of Sciences, 112(28), 8567–8572. doi:10.1073/pnas.1510459112

[5] Park, B. J., Tsunetsugu, Y., Kasetani, T., Kagawa, T., & Miyazaki, Y. (2009). The physiological effects of Shinrin-yoku (taking in the forest atmosphere or forest bathing): evidence from field experiments in 24 forests across Japan. Environmental Health and Preventive Medicine, 15(1), 18–26. doi:10.1007/s12199-009-0086-9

[6] Song, C., Ikei, H., & Miyazaki, Y. (2016). Physiological Effects of Nature Therapy: A Review of the Research in Japan. International Journal of Environmental Research and Public Health, 13(8), 781. doi:10.3390/ijerph13080781